Bismillahirrahmanirrahim

Soru-616: Usulu Kafinin Tevhid Kitabının Arş ve Kürsü Babının 6. hadisinde imam Caferi sadık as.dan "Arşı taşıyanlar (ki arş ilimdir) sekiz kişidir. Dördü bizden dördü de Allah’ın dilediği başka kimselerdir" seklinde bir hadis naklediliyor. Yine aynı sayfada İmam Musa Kazım as.ın söyle buyurduğu rivayet edilir. Kıyamet günü arşı sekiz kişi taşır. Bunlardan dördü öncekilerden Nuh, İbrahim, Musa, ve İsa, dördü de sonrakilerden Muhammed, Ali, Hasan ve Hüseyin'dir."

Nakledilen hadiste arşı taşıyanlardan dördünün neden Hz. Resulullah (s.a.a), İmam Ali (a.s), İmam Hüseyin ve İmam Hasan olduğunu öğrenmek istiyorum. Onları diğer imamlardan farklı kılan özellik nedir? İlim olarak bir farklılıkları varsa neden yine Usul-u Kafinin Hüccet Babında İmamlar ilmin varisleridir ve ilim mirasını birbirlerine devrettiğine dair hadisler mevcut. Eğer aralarında ilim olarak bir farklılık yoksa arşı taşımaktan maksat ne?

Cevap-616: İlmi yönünden birine mirasçı olmak miras alanla miras bırakanın ilimde eşit veya birinin diğerinden üstün olduğuna delil olmaz. Örneğin bir kaynak veya gölden ayrılan yahut bir kaynak ve göle dökülen kanallar misali üzerinde düşünecek olursanız, kaynak veya gölün bir defasında su veren ve diğer defasında su alan olması onun daha fazla su taşımasına engel teşkil etmez.

İmamların Hz. Muhammed Mustafa dışında diğer peygamberlerin varisleri olmalarının yanı sıra (bk. Varis ziyareti) İmamların ilim yönünden onlardan daha üstünlükleri söz konusudur. Buna göre Hz. Muhammed, Ali, Hasan ve Hüseyin, diğer imamlarla bir nurdan olmak, yeryüzünde Allah’ın hücceti ve masum olmak gibi sıfatlar yönünden farklı olmamalarına rağmen diğer bir takım yönlerden mertebe yönünden aralarında fark olması mümkündür.

Bu açıklama ışığında Kâfi’de yer alan bazı hadisler imamların ilim ve şecaatte eşit olduklarını bildiriyorsa da (bkz. El-Kafi c. S. 275) Hz. Muhammed ve Ali’nin daha üstün olduğunu bildiren diğer hadisler ışığında (bkz. El-Kafi c. S. 275) bu hadislerden maksat imamet için gerekli ilimde eşit oldukları anlaşılır.