Bismillahirrahmanirrahim

Soru-593: Ben günümüzde kullanılan takvimler hakkında bilgi almak istiyorum, Hicri-Miladi-Rumi bunlar nasıl başladı ve bu ayları kimler kullanıyor, İran’daki kullanılan takvim hangisidir. Neden Hordat ayı diyorlar. Bir de öğrenmek istediğim İslami takvim, yani Hicri Kameri aylar neden sabit değil? Neden hep 10 gün her sene ilerliyor?
Anlayacağım bir şekilde açıklarsanız çok sevinirim. Şimdiden Allah ecrinizi versin.

Cevap-593: Muhterem kardeşim, bu bölümde İslami sorulara cevap vermeye çalışıyoruz. Dolayısıyla bu yönüyle bizi ilgilendirdiği kadar bu konuda bilgi vermeye çalışacağız. Evvela, Miladi yıl, iddiaya göre Hz. İsa'nın doğumu başlangıç noktası alınarak düzenlenen bir takvimdir. Hicri yılı ise Resulullah'ın Mekke'den Medine'ye hicret yılı esas alınarak düzenlenen bir takvimdir. Ancak bunu iki türlü hesaplıyorlar. Birisini dünyanın güneşin etrafına dönmesini dikkate alarak hesaplıyorlar; dolayısıyla dünya güneşin etrafına bir kere döndü mü, bu bir yıl salıyor. Bu bir yılı 365 güne bölüyorlar. Bu takvimin adına Hicri Şemsi diyorlar.

Diğer hesaplama ise ayın dünyanın etrafına dönmesi dikkate alınarak hesaplanıyor. Dolayısıyla ayın dünya etrafına bir kere dönüşü, bir ay sayılıyor. On iki defa dönüşü bir yıl sayılıyor. On gün eksiliğin kaynağı ise şudur: Ayın 12 defa dünyanın etrafına dönüşü, dünyanın bir defa güneşin etrafına dönüşünden takriben 10 gün daha erken son buluyor. Bu yüzden Kameri yılı Şemsi yılına göre daha erken tamamlandığı için, Şemsi’den daha ileriye gidiyor.

Rumi takvimi hakkında ise aşağıdaki linkte şöyle yazıyor:

 Rumi Takvim; Miladi 1840 - Hicri 1256 yılına kadar Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicretini başlangıç kabul eden ve ayın dünya çevresinde dolanımını esas alan 354.367 günlük Kameri Takvim sistemi üzerine, Miladi 1840 - Hicri 1256 yılından itibaren de dünyanın güneş etrafında dolanımını esas alan 365.2422 günlük Şemsi Takvim sistemi üzerine kurulmuş karma bir takvim sistemidir... Devamı için şu linke bakın: http://www.takvim.com/takvim_donusum.php

İran'da kullanılan takvim Hicri Şemsi takvimidir... Zahiren Kameri ayların adıyla karışmasın diye eski İran’da aylara verilen isimler kullanılmaktadır. Miladi takvimin kullanıldığı yerler batı ülkeleri ve batı hayranı ülkeler (bizim ülkemiz gibi!)

Rumi takviminin ise şu anda kullanıldığı bir ülke yoktur galiba…