Bismillahirrahmanirrahim

 Soru-192:Tesbihat-i Erbaa hakkındadır. Ayette biz sana yediliyi verdik şeklindeki bir ifadeyle Fatiha Suresi'nin hikmeti anlatılmasına rağmen, bizler neden namazların 3. ve 4. rekatlarında Fatiha'yı değil de Tesbihat-ı Erbaa'yı okuyoruz. Bunun felsefesi nedir? Ayette Fatiha'nın hikmeti açıkça ifade edildikten sonra Tesbihat-ı Erbaa yerine Fatiha'yı okumamız daha evla değil mi?

Cevap-192: Muhterem kardeşim, Tesbihat-ı Erbaa'nın üçüncü ve dördüncü rek'atta okunmasının daha iyi olduğu, bu zikrin Fatiha'dan daha üstün olduğu anlamında değildir. Bunun başka sebebi vardır. Bu konuda araştırdığım kadarıyla hadislerde iki sebep zikredilmiştir. Birisi şudur ki namazların ilk iki rek'atları direk olarak bizzat Allah tarafından farz kılınmış, üçüncü ve dördüncü rekat ise, Resulullah'ın ilavesi ve Allah-u Teala'nın teyidiyle farz kılınmıştır. Yani Allah-u Teala Resulüne bu konuda yetki tanımış ve Resulullah da İlahi teyid ile bunları ilave etmiştir. İşte birinci ve ikinci rek'atta Fatiha'nın, üçüncü ve dördüncü rek'atta ise Tesbihat-ı Erbaa'nın okunması bu iki farzın arasında fark olması içindir, denilmektedir hadislerde.

İkincisi ise şudur ki Allah Resulü namazın son iki rek'atında Allah-u Teala'nın azametinden gördüklerini hatırlayınca dehşet ve hayrete kapıldı ve bunun ifadesi olarak "Subahnellahi vel-hamdu lillahi ve la-ilahe illallahu vellahu ekber" dedi, bundan dolayı (zahiren Resulullah'ın bu hatırasının zinde tutulması için) bu zikri söylemek daha evla sayılmıştır.

Kısacası namazın son iki rekatı Resulullah'ın ilavesi olduğu gibi, bu zikir de yine Allah Resulü'nün ilavesidir ve Allah'ın farzı olan ilk iki rek'atla farkı olsun diye farz olmamakla birlikte Fatiha yerine okunması evla sayılmıştır.