14- MALLARI İNFAK VE HARCAMA YOLLARI
Farz veya müstehap olarak malları harcamanın helal yolları
bütünüyle 24 kısma ayrılır. Bunların yedi kısmı insanın şahsî
masraflarıyla ilgilidir. Beş kısmı, nafakası insanın üzerine
farz olan fertlere mahsustur. Üç kısmı insanın yerine
getirmesi gereken şer'î borçlardır. Beş kısmı gerekli bahşiş
ve hediyelerdir. Dört kısmı da hayır yolda yapılan
harcamalardır.
1-
İnsan için gerekli olan şahsî masraflar şunlardır: Yiyecek,
içecek, giyecek, evlenme masrafı, hizmetçi, ihtiyaç duyduğu
eşyaların tamiri, nakli ve korunması için ücretlilere verilen
ücretler, ev ve geçim ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli
eşyalar.
2-
Nafakası farz olan fertler de şunlardır: Evlat, anne, baba,
hanım ve köle. Bunların nafakasını vermek, ister varlıkta
olsun, ister yoklukta, insana gereklidir.
3-
İnsanın yerine getirmesi gereken üç şer’î borç da şunlardır:
Her yıl verilmesi farz olan zekât; (hayâtta yalnız bir defa)
farz olan hac ve kendi zamanında (İslam ve küfür arasında
savaş çıktığında) farz olan cihad (masrafları).
4-
Müstehap olan beş kısım bağış ve ihsan da şunlardır:
Kendisinden üsttekilere bağış, akrabalara bağış, mü'minlere
bağış, sadaka verip ihsanda bulunmak ve köle azat etmek.
5-
Hayır yolda yapılan dört harcama da şunlardır: Borcu ödemek,
emaneti vermek, borç vermek ve misafiri ağırlamak. Bunların
hepsi sünnette sabit olan şeylerdir.
|