İMAM HASAN (A.S)’IN SİRESİ

İLE İLGİLİ KIRK HADİS

Fahrettin ALTAN

Birinci Bölüm: İmam Hasan (a.s)’ın Şahsî Özellikleri

1- İmam (a.s)’ın Siması

Ahmed bin Muhammed el-Muğiyrî şöyle diyor:

“İmam Hasan bin Ali (a.s); kıvırcık saçlı, beden yapısı güzel ve gür sakallı idi.”[1]

2- Peygamber’e ve Padişahlara Benzemesi

Vasıl bin Ata diyor ki:

“Hasan bin Ali (a.s)’ın siması; peygamberleri, azamet ve parlaklığıysa padişahları andırıyordu.”[2]

3- Resulullah (s.a.a)’in İmam Hasan’a Şefkati

Ebu Bekir diyor ki:

“Resulullah (s.a.a) halka namaz kıldığında, secdeye gittiği zaman Hasan (a.s)Hazretin sırtına veya boynuna atlıyordu; Hazret başını secdeden kaldırdığında, düşmeyecek bir şekilde onu yavaşça yere bırakıyordu.”[3]

4- Vahyi Duyup Ezberlemesi

Ebu’l- Futun diyor ki:

“Hasan bin Ali (a.s) yedi yaşında iken Resulullah (s.a.a)’in meclisinde hazır oluyordu; Resulullah (s.a.a)’den vahyi duyup ezberliyordu; sonra annesinin yanına giderek ezberlediği şeyleri ona anlatıyordu.”[4]

5- Kına Sürmesi

İbn-i Haris şöyle diyor:

“İmam Hasan ve İmam Hüseyin (a.s)’ın, kına ve çivit otuyla (saç ve sakallarını) boyadıklarını gördüm.”[5]

6- Siyah Renkle Sakalını Boyaması

İmam Sadık (a.s) buyurmuştur ki:

“Hasan bin Ali (a.s), siyah renkle (saç ve sakalını) boyuyordu.”[6]

7- Yüzüğünün kaşı

İmam Rıza (a.s) buyurmuştur ki:

“İmam Hasan (a.s)’ın yüzüğünün kaşının nakşı “el-İzzetu lillah” (İzzet Allah içindir) yazısı idi.”[7]

8- Malını Bölmesi

İmam Sadık (a.s) buyurmuştur ki:

“Hasan bin Ali (a.s), bütün malını, hatta ayakkabı, elbise ve dinarlarını (bile) üç defa Allah ile böldü.”[8]

9- Hurmayı Sevmesi

İmam Rıza (a.s) buyurmuştur ki:

“İmam Hasan ve İmam Hüseyin (aleyhima’s- selam) hurmayı çok severlerdi.”[9]

10- Resulullah’ın Yanındaki Sevgisi

Abdullah bin Zübeyr diyor ki:

“Peygamber (s.a.a) rükuda iken, Hasan bin Ali Resulullah (s.a.a)’in yanına geliyordu; Hazret, Hasan’ın bir taraftan diğer tarafa geçmesi için ayaklarının arasını açıyordu.”[10]

İkinci Bölüm: İmam (a.s)’ın İbadeti

11- Allah’ı Anması

İmam Seccad (a.s) buyurmuştur ki:

“İmam Hasan (a.s), her halinde sürekli Allah’ı anıyordu.”[11]

 12- İbadet ve Sadakası Çabası

İmam Bakır (a.s) buyurmuştur ki:

“İmam Hasan (a.s), ibadet ve sadaka vermede çok çaba sarf ediyordu.”[12]

13- Abdestte Huşusu

Fettal diyor ki:

“Hasan bin Ali (a.s) abdest alırken, mafsalları (ayakları) titrer ve rengi sararırdı. Bu halinin sebebini sorduklarında şöyle buyuruyordu: “Arşın Rabbinin karşısında duran bir kimsenin, renginin sararması ve ayaklarının titremesi gerekir.”[13]

14- Namazda Huşusu

İmam Seccad (a.s) buyurmuştur ki:

“Hasan bin Ali (a.s), namaza durduğunda, Rabbinin azameti karşısında bedeni titriyordu."[14]

15- Namaz Elbisesi

Ebu Hayseme diyor ki:

“Hasan bin Ali (a.s), namaza durduğunda en güzel elbiselerini giyerdi. Kendisine; “Neden en güzel elbiselerinizi giyiyorsunuz?” diye sorduklarında; ‘Allah güzeldir, güzeli de seviyor.’ diye buyuruyorlardı.”[15]

16- Allah’ın Evini Ziyaret Etmesi

İmam Bakır (a.s) buyurmuştur ki:

“İmam Hasan (a.s) buyurdu ki: “Ben Rabbimden, O’nu mülakat edip de yaya olarak gidip evini ziyaret etmemekten utanıyorum.”[16]

17- Allah’ın Evini Süvari Olarak Ziyaret Etmesi

Rufaa şöyle diyor:

“İmam Sadık (a.s)’dan; “Allah’ın evini ziyaret ettiğimde süvari mi olayım, yoksa piyade mi?” diye sorduğumda buyurdular ki: “İmam Hasan (a.s), Allah’ın evini, süvari olduğu halde ziyaret ediyordu.”[17]

19- Yatarken Kur’ân Okuması

Ümm-ü Musa diyor ki:

“Hasan bin Ali (a.s), geceleyin (yatmak için) yatağına gittiğinde, üzerine Kehf suresinin yazılmış olduğu bir levhayı getirerek onu okuyordu.”[18]

Üçüncü Bölüm: İmam (a.s)’ın Ahlakı

20- Güzel konuşması

Umeyr bin İshak diyor ki:

“Bence Hasan bin Ali (a.s)’dan daha güzel konuşan birisi yoktu; öyle ki O konuştuğunda, sözünün sana ermesini ve susmasını istemiyordum; ben kesinlikle ondan çirkin bir söz duymamışımdır.”[19]

21- Hilmi, Kerameti ve Cömertliği

Bir rivayette şöyle nakledilmiştir:

“İmam Hasan (a.s), halim (ağır başlı), kerim ve cömertlerden idi.”[20]

22- Göğsü Geniş Olması

Bir rivayette şöyle geçmiştir:

“İmam Hasan (a.s)’ın göğsü herkesten genişti (tahammülü herkesten çoktu); ahlak açısından da herkesten mutedildi.”[21]

23- Öfkesini Yenmesi

Şeyh Mufid diyor ki:

“İmam Hasan (a.s)’la Muaviye arasında sulh olduğunda, İmam Hasan (a.s) Medine’ye döndü ve Muaviye’nin on yıl hükümeti süresince, öfkesini yuttuğu, evinde oturduğu ve Rabbinin emrini beklediği halde orada ikamet etti.”[22]

24- Her Açıdan İnsanların En Üstünü

İmam Zeyn’ul- Abidin (a.s) buyurmuştur ki:

“Hasan bin Ali (a.s), kendi zamanında insanların en abidi, en zahidi ve en üstünü idi.”[23]

25- Cömertliği

Kıravanî diyor ki:

“İmam Hasan (a.s), cömert ve kerim birisi idi; hiçbir dilenciyi (eli boş) geri çevirmez ve bağışını (ondan) kesmezdi (veya ümitliyi ümitsiz etmezdi).”[24]

26- İnsanların En Sadık ve En Fasihi

İmam Zeyn’ul- Abidin (a.s) buyurmuştur ki:

“İmam Hasan (a.s), dil açısından insanların en sadığı, konuşma açısından ise onların en fesahatli konuşanı idi.”[25]

27- Dünya Ehlini Yermesi

İmam Hasan (a.s) bu şiiri çok söylerdi:

“Ey bekası olmayan dünya lezzetleri peşice giden!

Şüphe yok ki, zail olan gölgeye aldanmak ahmaklık ve akılsızlıktır.”[26]

28- Ölümle Kabri Hatırladığında Ağlaması

İmam Zeyn’ul- Abidin (a.s) buyurmuştur ki:

“İmam Hasan (a.s), ölümü hatırladığında ağlardı; kabri hatırladığında ağlardı.”[27]

29- Dirilmeyi ve Sırattan Geçmeği Hatırladığında Ağlaması

İmam Seccad (a.s) buyurmuştur ki:

“İmam Hasan (a.s), kıyamet gününde dirilmeği ve haşır olmayı hatırladığında ağlıyordu; sırat köprüsünden geçmeği hatırladığında ağlıyordu.”[28]

30- Alçak Gönüllülüğü

Kaşanî diyor ki:

“Dilenciler yol üzerinde oturup önlerindeki az bir yemekle meşgul oldukları bir sırada İmam Hasan (a.s) onların yanından geçerken; “Ey Resulullah’ın torunu! buyurun yemek yeğin” diyerek İmam (a.s)’ı yemeğe davet ediyorlardı. İmam (a.s) da bineğinden inerek oturup onlarla birlikte yemek yerdi ve; “Allah müstekbirleri (kibirlenenleri) sevmez.” diye buyururdular.”[29]

Dördüncü Bölüm: İmam’ın Duası

31- “Allah’ım Lebbeyk” Demesi

İmam Zeyn’ul- Abidin (a.s) buyurmuştur ki: “İmam Hasan (a.s), Allah’ın kitabından “Ya eyyühellezîne âmenu” (Ey iman edenler!) ayetini okuduğunda; “Lebbeyk, Allahumme lebbeyk” (Emrindeyim, Allah’ım emrindeyim) derdi.”[30]

 32- Caminin Kapısında Okuduğu Dua

İbn-i Şehraşub diyor ki:

“İmam Hasan (a.s) caminin kapısına ulaştığında başını kaldırarak şöyle derdi: “İlahî, konuğun kapındadır; o halde indinde olan güzellikle yanımda olan çirkinliklerden geç; ey kerim!”[31]

33- Duayla Meşgul Olması

Ravi diyor ki:

“İmam Hasan (a.s), sabah namazından sonra gün doğana dek (takibat ve duayla meşgul olduğundan dolayı) kimseyle konuşmazdı.”[32]

 34- Kunuttaki Duası

İmam Hasan (a.s)’ın kendisi şöyle diyor:

“Ceddim Resulullah (s.a.a) bana bir takım sözler öğretti; ben onları Vitir namazının kunutunda okuyorum. O sözler şunlardır:

“Allah’ım, beni, hidayet ettiğin kimseler arasında hidayet et; afiyet verdiğin kimseler arasında bana da afiyet ver; bana bağışlamış olduğun şeyleri, benim için mübarek (bereketli) kıl.”[33]

35- İmam (a.s)’ın Muskası

İbn-i Ömer diyor ki:

“İmam Hasan ve İmam Hüseyin (alyhima’s- selam)’ın iki muskaları vardı; içleri Cebrail’in kanatının tüylerindendi.”[34]

36- Cennetle Cehennemi Hatırladığında Kıvranması

İmam Zeyn’ul- Abidin (a.s) buyurmuştur ki:

“Hasan bin Ali (a.s), cennet ve cehennemi hatırladığında, yılan ısırmış (birisi) gibi kıvranıyordu ve Allah Teala’dan cennet talep ediyor ve cehennem ateşinden O’na sığınıyordu.”[35]

Beşinci Bölüm: Halka Karşı Davranışı

37- Muhtaçlara Yardımda Bulunması

Bir rivayette şöyle nakledilmiştir:

“İmam Hasan (a.s)’ın, bir ihtiyaç hususunda kendisine bir mektup verilip de o mektubu veren adama; “İhtiyacın karşılanmıştır” buyurmadığı görülmemiştir.

İmam (a.s), kendisine; “Ey Resulullah’ın oğlu! Keşke mektubuna baksaydınız da ihtiyacı miktarınca cevap verseydiniz!” diyen kimseye cevaben şöyle buyurdular: “Allah Teala’nın, onun mektubunu okuyana dek önümde zelil olarak durmasından soru soracağından korkuyorum.”[36]

38- Halka Hediye Vermesi

İbn-i Sirin diyor ki:

“Hasan bin Ali (a.s), her bir kişiye (ödül ve hediye vermek istediğinde), yüz bin (dirhem) veriyordu.”[37]

39- Bakan Hayvana Bir Şey Vermemekten Utanması

Necîh diyor ki:

“Hasan bin Ali (a.s)’ı yemek yerken gördüm; bir köpek İmam (a.s)’ın önünde durmuştu, bir lokma yediğinde o kadar da köpeğe atıyordu. Bunun üzerine; “Ey Resulullah’ın torunu! Bu köpeği buradan kovayım mı?” dediğimde buyurdular ki: “Hayır, bırak kalsın; ben, canlı bir hayvanın yüzüme baktığı halde yemek yiyip de o yemekten ona bir şey vermemekten Rabbimden utanıyorum.”[38]

40- Mescidin Önemi

İmam Hasan (a.s) buyurmuştur ki:

“Mescid ehli, Allah’ın ziyaretçileridir; ziyaret edilenin, ziyaretçisine hediye vermesi onun üzerine bir haktır.”[39]